Insanlarni kilon qilishning ihtimalliqi barmu?

Dr. Memet Emin

Kilon texnikisidiki yene bir bosush
Uyghur xelqining pexirlik oghlani doktur Shohret Mutellip bashchillighidiki bir gurpa tetqiqatchilar teripidin xelqaradiki dangliq tibbi jornallardin biri bolghan “Hujeyre” jornilining 2013-yili 5-ayliq sanida ilan qilghan bir maqalida insanlarning torelme ghol hujeyrisini kilon qilip muhapiqiyet qazanghanlighi bayan qilinghan. Alimimiz doktur Shohret Mutellipning bu yingi bosush xaraktirlik tetqiqat netijisi 5-ayning 15-kuni dunyadiki meshhur metbuatlarda arqa arqidin xewer qilinip, uning 2007-yili maymunni kilon qilip ilan qilghan maqalisidin kiyinki ghol hujeyre tetqiqatidiki yene bir qizziq nuqtigha aylanghan.

Torelme ghol hujeyrisini kilon qilish texnikisining insanlarda muhapiqiyet qazinishi we burun bu xil texnikini qollunup kilon qilinghan torelme arqiliq sut emguchi haywanlarni yitildurup chiqishning muhapiqiyet qazinishi, insanlarni kilon qilishning ihtimali barliqining texnikiliq asasi dep qarashqa bolidu. Biraq emiliyette insanlarni kilon qilish yalghuz bir texnikiliq mesile bolup qalmastin, belki exlaq pezilet, qanun we bashqa nurghun amillar bilen chitishliq murekkep mesile bolghanliqi uchun, xil uzun bir mezgilgiche riyalliqqa aylanmasliqi mumkin.

Insanlar torelme ghol hujeyrini kilon qilish digende asasliqi beden hujeyre yadro almashturush (somatic cell nuclear transfer) texnikisi arqiliq saghlam ayallar teripidin sogha qilinghan tuxumning yadirosini chiqirip tashlap, uning ornigha bedendiki her qandaq bir hujeyrisi (kopunche halda tire hujeyrisi) ning yadirosini kirguzush arqiliq yitildurup chiqqan torelme ghol hujeyrisini korsutidu. 
Insanlarni kilon qilish digendimu yuqarda dep otken beden hujeyre yadro almashturush texnikisi arqiliq ayalning tuxumining yadrosini chiqirip tashlash, andin kiyin kilon qilinmaqchi bolghan adem (er yaki ayal) bedinidin beden hujeyrisi (kopunche halda tire hujeyrisi) ni ilip, uning yadrosini ilip chiqirip, yadrosi ilip tashlanghan tuxumgha yotkep silish arqiliq, uruqlanghan tuxum peyda qilish, andin bu uruqlanghan tuxumni, eghir ayaq bolushni xalaydighan bir pidayi ayalning bala yatqusigha silip, 9 ay qosaq koturup yitildurush arqiliq bu balini tughush.

Ademni kilon qilish jeryani, beden hujeyre yadro almashturush (somatic cellnuclear transfer) qismidin bashqa barliq jeryanlar sunni uruqlandurush arqiliq bala ilish jeryani bilen putunley oxshaydighan bolup, ular arisidiki eng chong periq kilon qilip tughulghan balining jinsi alhidiligini asasen beden hujeyrisi teqdim qilghuchi konturul qilidu, eneniwi sunni uruqlandurush arqiliq tughulghan bala bolsa, adette tebi tughulghan baligha oxshash, uruq we tuxumdin torelgen bolup, uning jinsi alahidiligini uruq we tuxum teminliguchi ikki terep yeni apa we dada konturul qilidu.









Comments

Popular posts from this blog

ئايال ھامىلە مەزگىلىدە يەنە ھامىلە بولامدۇ؟

Amirkida qanun qandaq maqullinidu?

Axbarat toghursida